गणेश चतुर्थी मराठी निबंध, ganesh chaturthi marathi nibandh, माझा आवडता सण गणेश चतुर्थी मराठी निबंध, माझा आवडता सण गणपती निबंध मराठी, माझा आवडता सण गणेशोत्सव मराठी निबंध 10 ओळी, ganesh chaturthi essay in marathi 10 lines, ganesh chaturthi essay in marathi
गणेश चतुर्थी मराठी निबंध (Ganesh Chaturthi Marathi Nibandh)
गणेश चतुर्थी हा हिंदू धर्मातील एक अतिशय पवित्र आणि आनंददायक सण आहे. भारतात विशेषतः महाराष्ट्र, गोवा, कर्नाटक, आंध्र प्रदेश, तामिळनाडू, आणि गुजरात या राज्यांमध्ये या सणाचे मोठ्या उत्साहात व भक्तिभावात आयोजन केले जाते. गणपती बाप्पा म्हणजे सर्व कार्यांचे आरंभ करणारे, विघ्नहर्ता व बुद्धीचे दाता. गणेश चतुर्थी हा बाप्पांचा जन्मदिवस मानला जातो आणि या दिवशी त्यांचे विशेष पूजन केले जाते.
गणेश चतुर्थीच्या दिवशी सकाळपासून घराघरात उत्साहाचे वातावरण असते. लोक बाजारात जाऊन मातीचे किंवा प्लास्टर ऑफ पॅरिसचे गणपतीच्या मूर्ती विकत घेतात. मूर्ती घरी आणताना “गणपती बाप्पा मोरया, पुढच्या वर्षी लवकर या” अशा जयघोषात उत्साह ओसंडून वाहतो. घरातील एक स्वच्छ जागा निवडून तिथे सजावट करून गणपतीची प्रतिष्ठापना केली जाते. आरती, पूजन, फुलं, फळं, दुर्वा, मोदक, लाडू या गोष्टींचे विशेष महत्त्व असते. बाप्पाला मोदक अतिशय प्रिय आहेत म्हणून अनेक घरांमध्ये विशेषतः उकडीचे मोदक बनवले जातात.
गणेश चतुर्थीचा सण केवळ धार्मिक नसून सांस्कृतिक आणि सामाजिक दृष्टिकोनातूनही अत्यंत महत्त्वाचा आहे. या काळात संपूर्ण समाज एकत्र येतो. सार्वजनिक मंडळांमध्ये मोठ्या आकाराच्या गणपती मूर्तीची स्थापना केली जाते. मंडप सजवले जातात, विद्युत रोषणाई केली जाते, विविध सांस्कृतिक कार्यक्रमांचे आयोजन होते. संगीत, नृत्य, भजन, नाट्य, चित्रकला, शालेय स्पर्धा अशा अनेक उपक्रमांद्वारे हा सण लोकांसाठी आनंददायी ठरतो.
श्रीमंत दगडूशेठ हलवाई गणपती (पुणे), लालबागचा राजा (मुंबई), गणेश गल्लीचा गणपती, टिळक रोडचा गणपती अशा अनेक प्रसिद्ध सार्वजनिक गणपती मंडळांना लाखो भाविक भेट देतात. हे गणपतीचे मंडळ अनेक सामाजिक उपक्रम राबवतात जसे की रक्तदान शिबीर, आरोग्य तपासणी, गरीब विद्यार्थ्यांना मदत, पर्यावरण जनजागृती इत्यादी.
गणेश चतुर्थीचे महत्त्व लोकमान्य टिळकांनी अधिक वाढवले. ब्रिटिश सत्तेच्या काळात लोकमान्य टिळकांनी सार्वजनिक गणेशोत्सव सुरू करून लोकांना एकत्र आणले. यामुळे राष्ट्रप्रेम, एकता, व स्वातंत्र्याची भावना जनमानसात जागृत झाली. त्यावेळच्या स्वातंत्र्यलढ्याला बळ मिळाले. आजही या उत्सवामुळे समाजातील अनेक घटक एकत्र येतात, आपापसातील मतभेद विसरून एकोप्याने गणपतीचे पूजन करतात.
सध्याच्या काळात गणेशोत्सव पर्यावरण पूरक पद्धतीने साजरा करण्यावर भर दिला जातो. मातीच्या मूर्ती, नैसर्गिक रंग, सुगंधी फुलं, नैसर्गिक फळं यांचा वापर वाढतो आहे. काही ठिकाणी शाडू मातीच्या मूर्ती वापरून नंतर त्या घरातच रोपांमध्ये विसर्जित केल्या जातात. यामुळे जलप्रदूषण टाळले जाते. अशा उपक्रमांमुळे सण साजरा करतानाही पर्यावरणाचे भान ठेवले जाते.
गणेश चतुर्थीचा काळ हा विद्यार्थ्यांसाठीही खूप प्रेरणादायक असतो. गणपती बाप्पाला बुद्धीचा देव मानले जाते. त्यामुळे अनेक विद्यार्थी याच काळात अभ्यासाची सुरुवात करतात. स्पर्धा परीक्षेची तयारी, नवीन शिक्षणक्रम, कला, हस्तकला या गोष्टींना प्रेरणा मिळते. बाप्पाला ‘विद्या बुद्धी द्या’ अशी प्रार्थना करून विद्यार्थी नवी उमेद आणि आत्मविश्वासाने आपला मार्ग सुरू करतात.
गणेश चतुर्थीचा सण दहा दिवस साजरा केला जातो. काही घरी एक दिवस, काही घरी पाच दिवस, सात दिवस, तर अनेक ठिकाणी पूर्ण दहा दिवस बाप्पाची स्थापना केली जाते. प्रत्येक दिवशी सकाळ आणि संध्याकाळी आरती केली जाते, नैवेद्य दिला जातो, आणि बाप्पाला गाणी, भजनं अर्पण केली जातात. संपूर्ण वातावरण भक्तीमय आणि उत्साही असते.
दहा दिवसांनंतर गणपती बाप्पाचे विसर्जन केले जाते. “गणपती बाप्पा मोरया, पुढच्या वर्षी लवकर या” अशा जयघोषात मोठ्या जल्लोषात विसर्जन मिरवणूक काढली जाते. या मिरवणुकीत ढोल-ताशा, लेझीम, बॅन्ड, पारंपरिक वेशभूषा, फुलांची सजावट, आणि टाळ-मृदंगाच्या गजरात बाप्पाला निरोप दिला जातो. हा क्षण आनंदासोबत थोडा भावुकताही निर्माण करतो.
गणेश चतुर्थी हा सण आपल्याला अनेक शिकवणी देतो. एकोप्याचा संदेश, पर्यावरण प्रेम, सामाजिक जबाबदारी, कला आणि संस्कृतीचे जतन, धार्मिक आस्था यांची सांगड या सणात घातलेली दिसते. आपल्या घरात आणि मनातही बाप्पा येतात, आपल्यातील अहंकार, द्वेष, आलस्य, अज्ञान या विघ्नांचा नाश करतात. त्यांच्या उपस्थितीत सकारात्मक ऊर्जा निर्माण होते.
गणपती बाप्पाची मूर्ती पाहताच मन आनंदाने भरून येते. त्यांचे गोंडस रूप, डोक्यावर मुकुट, हातात मोदक आणि अंकुश, वाहन उंदीर, सर्व प्रतीकात्मक गोष्टी आपल्याला काही ना काही शिकवतात. बाप्पाचा चेहरा नेहमी शांत, प्रसन्न असतो. त्यांच्या रूपात समृद्धी, शुभता आणि शांती यांचा संगम असतो.
आजच्या धकाधकीच्या जीवनात असे सण आपल्याला थांबायला, आत्मपरीक्षण करायला आणि कुटुंब, समाज यांच्याशी आपला नातेसंबंध घट्ट करायला मदत करतात. त्यामुळे गणेश चतुर्थीसारखा सण केवळ धार्मिकच नव्हे तर मानवी जीवनात स्फूर्ती निर्माण करणारा असतो. प्रत्येक वर्षी आपण हा सण नव्या उमेद आणि भक्तिभावाने साजरा करत राहू या.
गणपती बाप्पा मोरया!
Ganesh Chaturthi Marathi Nibandh FAQ
Q. गणेश चतुर्थी मराठी निबंध किती शब्दात लिहिण्यात आला आहे?
Ans: गणेश चतुर्थी मराठी निबंध 700 शब्दात लिहिण्यात आला आहे.
हे पण वाचा 👇 👇 👇
शेतकरी जगाचा पोशिंदा मराठी निबंध
आई जगण्याची प्रेरणा मराठी निबंध
मी marathinibandhtopics.in लेखक आणि फाउंडर आहे मला लिहिण्याची वाचण्याची खूप आवड आहे मला या क्षेत्र मध्ये 5 वर्षा चे अनुभव आहे मी या ब्लॉग ची सुरुवात विद्यार्थ्यांना निबंध उपलब्ध करून देण्यासाठी केले आहे आमचे निबंध तुम्हाला कसे वाटतात कमेंट करून नक्की सांगत जा धन्यवाद 🙏🙏